Περίληψη:
VII. Περίληψη της εργασίας και συμπεράσματα
Η ιδιοθεωρείται προέκτησία αση της προσωπικής ελευθερίας και προσφέρει τη δυνατότητα ανάπτυξης και διαμόρφωσης της ζωής του καθενός. Ωστόσο, τα σύγχρονα συνταγματικά κείμενα αμβλύνουν τον απόλυτο χαρακτήρα της ιδιοκτησίας απαγορεύοντας αφενός την κατάχρηση, αναγνωρίζοντας ωστόσο και την κοινωνική διάσταση του δικαιώματος. Η άσκηση των δικαιωμάτων που απορρέουν από την ιδιοκτησία δεν μπορούν να ασκούνται εις βάρος του γενικού συμφέροντος και έτσι είναι επιτρεπτοί οι ανάλογοι νομικοί περιορισμοί.
Έπειτα, το συνταγματικά κατοχυρωμένο δικαίωμα της ιδιοκτησίας προστατεύει εμπράγματα και ενοχικά δικαιώματα καθώς και δικαιώματα πάνω σε άυλα αγαθά. Στο δικαίωμα της ιδιοκτησίας περιλαμβάνονται και τα επιμέρους δικαιώματα συντήρησης, μετατροπής, μετακίνησης και διάθεσης του αντικειμένου της, ενώ προστατεύεται και η ιδιωτική περιουσία του κράτους.
Για την επιβολή των νόμιμων περιορισμών απαιτείται προηγουμένως η οριοθέτηση του δικαιώματος της ιδιοκτησίας δηλαδή ο προσδιορισμός των ανώτατων ορίων άσκησης του δικαιώματος. Μετά την οριοθέτηση είναι δυνατή η επιβολή περιορισμών που προβλέπονται από το Σύνταγμα.
Πιο συγκεκριμένα, περιορισμοί της ιδιοκτησίας είναι η επίταξη για την εξυπηρέτηση έκτακτης και άμεσης δημόσιας ανάγκης (άρθρο 18 παρ. 3), η προσωρινή στέρηση της χρήσεως και καρπώσεως της ιδιοκτησίας (άρθρο 18 παρ. 5) που εφαρμόζεται σε περίπτωση ¨ιδιαίτερων περιστάσεων¨ και οι περιορισμοί προς χάριν του φυσικού και ανθρωπογενούς περιβάλλοντος (άρθρο 18 παρ. 1,2,4 και άρθρο 24 του Συντάγματος).
Τέλος, παρουσιάζεται συνοπτικά ο θεσμός της αναγκαστικής απαλλοτριώσεως που αποτελεί προσβολή και στέρηση του δικαιώματος της ιδιοκτησίας. Ο νομοθέτης βέβαια επιτρέπει τη στέρηση συγκεκριμένης ιδιοκτησίας υπό συγκεκριμένες ουσιαστικές και διαδικαστικές προϋποθέσεις και έναντι καταβολής αποζημιώσεως.
Ειδικότερη μορφή αναγκαστικής απαλλοτρίωσης είναι η κρατικοποίηση επιχειρήσεων δηλαδή η αναγκαστική εξαγορά ή συμμετοχή σε ιδιωτική επιχείρηση που έχει χαρακτήρα μονοπωλίου ή ζωτική σημασία για την εθνική οικονομία και η καταβολή πλήρους αποζημιώσεως στον ιδιοκτήτη που θίγεται.
|