Περίληψη:
Απ’ όσα αναφέρθηκαν παραπάνω, συνάγονται τα ακόλουθα συμπεράσματα. Το (ευρύτερο) δικαίωμα της έκφρασης, που διατυπώνετα στην Ευρωπαϊκή Σύμβαση των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΣΔΑ), στο Διεθνές Σύμφωνο για τα Ατομικά και Πολιτικά Δικαιώματα (Δ.Σ.Α.ΠΟ Δ) και στην Ευρωπαϊκή Συνταγματική Συνθήκη, υποδιαιρείται αφενός στο δικαίωμα της γνώμης και εφετέρου στο δικαίωμα της λήψης (παθητική πλευρά του δικαιώματος - ελευθερία του πληροφορείσθαι – άρθρο 5Α Σ) ή της μετάδοσης πληροφοριών ή ιδεών (ενεργητική πλευρά – ελευθερία του πληροφορείν – άρθρα 14 και 15 Σ).
Το άρθρο 5Α εισήχθη με την αναθεώρηση του 2001, προκειμένου να καλύπτει αυτοτελώς (χωρίς παραπομπή σε συνδυασμό άλλων διατάξεων) τη διακίνηση ηλεκτρονικών πληροφοριών που κυριαρχούν στις τεχνολογικά ανεπτυγμένες χώρες.
Το δικαίωμα του άρθρου 5A είναι αναφαίρετο, αλλά δεν είναι και απεριόριστο. Περιορισμοί επιβάλλονται για λόγους προστασίας συμφερόντων εξωτερικής πολιτικής, εθνικής άμυνας, δημόσιας τάξης, κυβερνητικών οργάνων και ιδιωτικών συμφερόντων, όταν είναι αναγκαίοι, σε περιπτώσεις όπου το αίτημα για λήψη συγκεκριμένων πληροφοριών δυσχεραίνει την έρευνα δικαστικών, αστυνομικών ή στρατιωτικών αρχών, για λόγους προστασίας του απορρήτου (δημοσιογραφικού, τραπεζικού, προσωπικά δεδομένα), ενώ, τέλος, περιορισμοί τίθενται και στον τρόπο με τον οποίο θα δημοσιευτούν οι διαφημίσεις (συγκεκριμένοι χώροι, όχι παραπλάνηση του κοινού, απαγόρευση διαφήμισης συγκεκριμένων προϊόντων κτλ.) ή θα ασκηθεί το δημοσιογραφικό επάγγελμα κατά τη δημοσίευση των ειδήσεων (αμεροληψία, ειλικρίνεια, αντικειμενικότητα).
Συμπερασματικά, τόσο η ελευθερία του πληροφορείσθαι (άρθρο 5A Σ) όσο και η ελευθερία του τύπου (άρθρο 14 Σ) και της ραδιοτηλεόρασης (άρθρο 15 Σ) είναι ελεύθερες, υπόκεινται όμως σε περιορισμούς, στα πλαίσια, πάντοτε, ενός δημοκρατικού πολιτεύματος που στόχο έχει τη σύμμετρη στάθμιση των συμφερόντων.
|