Περίληψη:
Όπως έγινε ξεκάθαρο από ολόκληρη την ανωτέρω ανάλυση, η ελληνική έννομη τάξη παρέχει πλήρη προστασία στους αλλοδαπούς και μάλιστα θεμελιωμένη σε πολύ μεγάλο ποσοστό στο Σύνταγμα, απ’την εποχή της αναθεώρησης του 1975. Παρατηρείται πως σε σύγκριση με άλλα δίκαια στην Ευρώπη αλλά και παγκόσμια, ανάλογη στήριξη στα συνταγματικα δικαιώματα των αλλοδαπών δεν παρέχεται. Αυτό αρχικά είχε σαν σκοπό την ενδυνάμωση της συνεργασίας της Ελλάδας με τα ξένα κράτη ώστε να επιτυγχάνεται ευνοϊκή μεταχείριση για τους Έλληνες του εξωτερικού αφού μέχρι τότε η χώρα μας ήταν σχεδόν αποκλειστικά κράτος αποστολής. Με τη μεταβολή όμως της καταστάσεως σε χώρα υποδοχής, η συνταγματική αυτή προστασία απέκτησε άμεση σκοπιμότητα και λόγο ύπαρξης. Από εκεί και πέρα, μέχρι σήμερα η συνταγματική προστασία των αλλοδαπών συνέχισε να ενισχύεται και να ενδυναμώνεται μέσα και από διατάξεις του κοινοτικού δικαίου. Επιπλέον, οι γενικές ρήτρες (κάποιες εκ των οποίων μάλιστα έχοντας στην Ελλάδα και συνταγματική κατοχύρωση) πάντοτε ισχύουν και διαδραματίζουν βαρύνουσας σημασίας ρόλο στις διακρατικές σχέσεις.
Με τον όρο «αλλοδαποί» εννοούνται πολλές κατηγορίες ανθρώπων που επιβιώνουν σε ξένη από την δική τους πατρίδα. Από αυτές τις κατηγορίες για λόγους πολιτικούς και κοινωνικούς οι πρόσφυγες έχουν προνομιακή αντιμετώπιση σε σχέση με τους υπόλοιπους αλλοδαπούς σε διάφορους τομείς. Οι παράνομοι αλλοδαποί, συγκεκριμένα οι λαθρομετανάστες αυξήθηκαν ποσοστιαία τις τελευταίες δύο δεκαετίες στην Ελλάδα και ο νομοθέτης εφηύρε εφυείς τρόπους νομιμοποίησης ώστε να περιορίσει τις αρνητικές συνέπειες του φαινομένου που δεν είναι άλλος από τη νομιμοποίηση.
Παρατηρώντας και αναλύοντας τα επιμέρους δικαιώματα εντοπίζουμε μία γενική τάση στα περισσότερα από αυτά να ισχύουν αδιάκριτα για ημεδαπούς και αλλοδαπούς. Αυτό ισχύει πολύ γενικευμένα για τα μητρικά συνταγματικά δικαιώματα με κάποιες ιδιαίτερες επισημάνσεις για την ισότητα που έγιναν στο ανάλογο κεφάλαιο. Στα οικονομικά συνταγματικά δικαιώματα υπάρχουν διαφοροποιήσεις για τους κοινοτικούς και μη κοινοτικούς αλλοδαπούς για λόγους ευνόητους που έχουν κυρίως να κάνουν με τη σκοπιμότητα της ίδρυσης των ευρωπαϊκών κοινοτήτων. Στα πολιτικά δικαιώματα υπάρχει σαφής εύνοια για τους Έλληνες πολίτες υπέρ των οποίων κυρίως θεσπίστηκαν, όμως και πάλι διακρίνουμε μία τάση διεύρυνσης των φορέων αυτών των δικαιωμάτων . Στο μεγαλύτερο όγκο των δικαιωμάτων που είναι αυτά του κοινωνικού χώρου υπάρχουν μόνο μικροδιαφοροποιήσεις που τείνουν να εξαλειφθούν ακόμα κι αυτές μέσα στις επόμενες δεκαετίες, όπως εκείνες που εντοπίζονται στο δικαίωμα της παιδείας (με την διαδικαστική έννοια). Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι ρυθμίσεις επί δικαιωμάτων που ανάγονται αποκλειστικά στους αλλοδαπούς όπως το δικαίωμα εισόδου, παραμονής και κίνησης στις οποίες παρατηρούμε δύο πράγματα: 1. τον σημαντικό ρόλο του κατά πόσο τηρεί ένας αλλοδαπός τις απαραίτητες εκ του νόμου προϋποθέσεις για την είσοδο και παραμονή του εντός των συνόρων και 2. το σημαντικό ρόλο ειδικών νομοθετικών ρυθμίσεων με έντονο τυπολατρικό – γραφειοκρατικό χαρακτήρα.
Σε ολόκληρη αυτήν την ανάπτυξη στόχος ήταν αφενός να παρουσιαστεί η νομική κατάσταση που ισχύει στην Ελλάδα υπό το παρόν καθεστώς και να τονιστεί η σημασία της κατοχύρωσης των συναταγματικών δικαιωμάτων των αλλοδαπών σε δύο επίπεδα: τόσο υπέρ των αλλοδαπών που ζούν στην Ελλάδα, όσο και υπέρ του ίδιου του ελληνικού κράτους στη σχέση του με τα άλλα κράτη εντός της διεθνούς κοινότητας.
|