Περίληψη:
ΠΕΡΙΛΗΨΗ
Στο πλαίσιο των ευρωπαϊκών θεσμών τα βασικά διεθνή κείμενα προστασίας των Δικαιωμάτων του ανθρώπου είναι δύο: Πρώτον, η Ευρωπαϊκή Σύμβαση για την προάσπιση των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και των θεμελιωδών Ελευθεριών (ΕΣΔΑ), η οποία καταρτίστηκε στα πλαίσια του Συμβουλίου της Ευρώπης το 1950. Και, δεύτερον, ο Χάρτης των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που περιλήφθηκε στη Συνθήκη της Νίκαιας (2001). Οι ιδρυτικές συνθήκες για τις Ευρωπαϊκές Κοινότητες και για την ΕΕ δεν προέβλεπαν κάποιο κατάλογο θεμελιωδών δικαιωμάτων συγκρίσιμο με τις διατάξεις που περιέχουν τα Συντάγματα των κρατών-μελών ή με τον κατάλογο που περιέχει η ΕΣΔΑ. Η εξέλιξη όμως των ευρωπαϊκών κοινοτήτων έχει καταστήσει πλέον αναγκαία την προστασία των ατομικών ελευθεριών στο πλαίσιο του κοινοτικού δικαίου. Από την πλευρά του, το Δικαστήριο Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων καθιέρωσε με τη νομολογία του ένα κοινοτικό σύστημα προστασίας των θεμελιωδών δικαιωμάτων. Ωστόσο, ουσιαστική απάντηση δόθηκε το 1992 με τη συνθήκη του Μάαστριχτ. Εκεί προβλέπεται η υποχρέωση της ΕΕ να εφαρμόζει την ΕΣΔΑ σε συνδυασμό με τις συνταγματικές παραδόσεις των κρατών-μελών. Όσον αφορά στο ΧΘΔΕΕ, αν και είναι ένα κείμενο, νομικά πληρέστερο από την ΕΣΔΑ, υστερεί έναντι της διότι δεν διαθέτει μηχανισμό εξαναγκασμού, κατά το υπόδειγμα εκείνης.Έπειτα όμως από τις τελευταίες εξελίξεις και την ψήφιση του Ευρωσυντάγματος το 2004 που συμπεριέλαβε το Χάρτη ως β΄ μέρος του, γεννιέται μια νέα πραγματικότητα στον τομέα της προστασίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων από την Ένωση. Ο γενικόλογος χαρακτήρας του ΧΘΔΕΕ αποτελεί χαρακτηριστικό που συνάδει με τη νομική φύση ενός συντάγματος, ενώ παράλληλα βοηθά στο συμβιβασμό μεταξύ των διαφορών των κρατών μελών στο πεδίο των ατομικών δικαιωμάτων
|