Περίληψη:
VII!
ΕΠΙΛΟΓΟΣ
7.1.- Όπως έγινε αντιληπτό από την παράθεση των εξαιρέσεων εφαρμογής της αρχής της προηγούμενης ακρόασης, τις οποίες καθιέρωσε η νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας καθΆ ερμηνεία του ά. 20 παρ. 2 του Συντάγματος, η αρχή αυτή έχει όντως νομολογιακώς συρρικνωθεί, χωρίς ωστόσο να προκύπτει η δυνατότητα αυτή περιορισμού της από το ίδιο το γράμμα του Συντάγματος. Πράγματι, τούτο δεν κάνει λόγο ούτε για προϋπόθεση προηγούμενης της διοικητικής ενέργειας υπαίτιας συμπεριφοράς του διοικουμένου, ούτε για εξαίρεση των επείγοντος χαρακτήρα διοικητικών ενεργειών. Αντιθέτως, αναφέρει κάθε διοικητική ενέργεια, χωρίς διάκριση. Βεβαίως, η εξαίρεση των κανονιστικών πράξεων και εκ του νόμου προβλεπόμενων δυσμενών μέτρων είναι αυτονόητη, διότι και το γράμμα του άρθρου 20 παρ. 2 του Συντάγματος δεν αναφέρεται σΆ αυτές τις περιπτώσεις, αλλά αφορά τις ατομικές διοικητικές πράξεις. Πέραν, όμως, αυτών των εξαιρέσεων, άλλοι περιορισμοί του δικαιώματος ακρόασης δεν είναι σκόπιμο ούτε ορθό να θεσπίζονται νομολογιακώς.-
7.2.- Μια αρχή τέτοιας σημασίας, συνδεόμενη προς το Κράτος Δικαίου και η οποία κατοχυρώνει την ανθρώπινη αξιοπρέπεια δεν πρέπει να συρρικνώνεται κατά την εφαρμογή της για λόγους σκοπιμότητας και μάλιστα διοικητικής αποτελεσματικότητας. Διότι, ακριβώς, αυτή την αποτελεσματικότητα ήλθε να αμφισβητήσει αυτή η καινοτόμος και πρωτοποριακή διάταξη του άρθρου 20 παρ. 2 του Συντάγματος, υποχρεώνοντας τη Διοίκηση να «υποταχθεί» στις αρχές του Κράτους Δικαίου και στο σεβασμό της ανθρώπινης αξιοπρέπειας του ανθρώπου.-
7.3.- Το ουσιωδέστερο στοιχείο της έννοιας του Κράτους Δικαίου είναι η υποταγή της Διοίκησης στο νόμο, η άλλως καλούμενη αρχή της νομιμότητας της Διοίκησης, η οποία επιβάλλει στη Διοίκηση να λάβει κάθε ενδεικνυόμενο μέτρο, ώστε η πράξη της να είναι νόμιμη από κάθε άποψη.-
7.4.- Εφόσον, λοιπόν, η ακρόαση του ενδιαφερομένου είναι ένα μέσο πρόληψης της παρανομίας της πράξης, η παράλειψη του μέτρου αυτού συνιστά ομοίως παράβαση της αρχής της νομιμότητας.-
7.5.- Ταυτοχρόνως, το δικαίωμα ακρόασης, ως εκδήλωση και το κύριο στοιχείο του δικαιώματος της υπεράσπισης, έχει την ρίζα του στο σεβασμό της προσωπικότητας του ανθρώπου, όπως αυτό καθιερώνεται και προστατεύεται ανέκαθεν στα Ελληνικά Συντάγματα.-
7.6.- Τέλος, όπως χαρακτηριστικά γράφει, μεταξύ άλλων, ο τέως Πρόεδρος της Δημοκρατίας και επίτιμος Πρόεδρος του Συμβουλίου της Επικρατείας αείμνηστος Μιχαήλ Στασινόπουλος, στον πρόλογο του βιβλίου του «Το δικαίωμα της υπεράσπισης ενώπιον των Διοικητικών Αρχών», «… Κάθε προσπάθεια, η οποία βοηθεί τον άνθρωπον να διατηρή τα δικαιώματά του εις την ζωήν και να απολαμβάνη ως λογικόν και ελεύθερον πλάσμα του Θεού, πρέπει να θεωρείται προσπάθεια χρήσιμος και ευλογημένη. Μέσα εις τον κύκλον αυτών των δικαιωμάτων, το δικαίωμα της υπεράσπισης κατέχει θέσιν εξέχουσαν, αλλά και διακεκριμένην, ακριβώς διότι συνδέεται στενώς με την αξιοπρέπειαν και την προσωπικότητα του ανθρώπου…».-
|