Περίληψη:
Ο θεσμός της προσωπικής κράτησης για χρέη στο Δημόσιο είναι
χρονικά σχεδόν ταυτόσημος με το νεώτερο Ελληνικό κράτος .
Το αναγκαστικό μέτρο της προσωπικής κράτησης επιβαλλόταν αρχικά
κατά των οφειλετών του δημοσίου και των άλλων νομικών προσώπων
δημοσίου δικαίου από τα αρμόδια διοικητικά όργανα με την έκδοση
εντάλματος για προσωπική κράτηση . Μετά την ισχύ του Ν 1867/89
θεσπίσθηκε το μέτρο να επιβάλλεται μόνο με τελεσίδικη δικαστική
απόφαση και νομοθετήθηκε η αρχή της αναλογικότητας .
Η επιστήμη έχει επικρίνει δριμύτατα το θεσμό ήδη από τον 19 ο αιώνα.
Με το σύνταγμα του 1975 ο θεσμός της προσωπικής κράτησης για χρέη
στο Δημόσιο θεωρείται από το σύνολο της νομικής επιστήμης ως
αντίθετος με το σύνταγμα γιατί με το μέτρο αυτό παραβιάζεται η αρχή
της ανθρώπινης αξίας και της ελευθερίας που αποτελούν θεμελιώδεις
συνταγματικές αρχές που εφαρμόζονται σε όλο το φάσμα του δικαίου
και από τις οποίες απορρέουν όλα τα ανθρώπινα δικαιώματα .
Η απόφαση 250 / 2008 του Ανώτατου Αναιρετικού Δικαστηρίου
περιλαμβάνει στο σκεπτικό της όλες τις θεωρητικές προσεγγίσεις του
θέματος της προσωπικής κράτησης ως θεσμού αντίθετου με το
Σύνταγμα.
Η μειοψηφία των δικαστών στη σχολιαζόμενη απόφαση θεωρεί ότι το
μέτρο δεν είναι αντισυνταγματικό διότι εφαρμόζεται η αρχή της
αναλογικότητας από το δικαστή για την απαγγελία της, είναι δε θεσμός
που περιορίζει το δικαίωμα της ελευθερίας αλλά αυτό γίνεται χάριν του
δημοσίου συμφέροντος ( ανάπτυξη κοινωνικού κράτους κ.λ.π. ) .
Ταυτόσημη είναι και η απόφαση της Ολομελείας του Αρείου Πάγου με
αριθμό 1/2009 με αποτέλεσμα να παραπεμφθεί το θέμα της
αντισυνταγματικότητας του θεσμού στο Ανώτατο Ειδικό Δικαστήριο
σύμφωνα με το άρθρο 100 του Συντάγματος .
|