Περίληψη:
Ε΄. ΠΕΡΙΛΗΨΗ
Το αίτημα για δίκαιη δίκη υπήρξε πάντα ένας πανανθρώπινος πόθος . Στην εποχή μας το δικαίωμα σε δίκαιη δίκη είναι ρητά αποτυπωμένο σε διεθνή και εθνικά κείμενα. Περιλαμβάνεται καταρχήν στο Α.20 παρ.1 του Ελληνικού Συντάγματος, στο Α.6 της Ε.Σ.Δ.Α., στο Α 10 της Οικουμενικής διακήρυξης δικαιωμάτων του ανθρώπου καθώς και στο Α 14 του Ε.Σ.Α.Π.Δ. Ακριβής ορισμός για την έννοια της δίκαιης δίκης είναι δύσκολο έως ανέφικτο να δοθεί. Μπορεί όμως, τόσο από τα παραπάνω διεθνή κείμενα όσο και από το Α 20 παρ.1 του Συντάγματός μας να συνταχθεί ένας κατάλογος κριτηρίων, που πρέπει να λαμβάνονται υπόψη κάθε φορά κατά την εκτίμηση της «δικαιότητας» μιας δικαστικής διαδικασίας. Τα κριτήρια αυτά σε εξωτερικά (αυτά που δημιουργούν προς τα έξω την αντικειμενική εντύπωση ότι αποδίδεται δικαιοσύνη) και εσωτερικά. Στα πρώτα κατατάσσονται η αρχή της δημοσιότητας, η ανεξαρτησία του δικαστηρίου, η αμεροληψία του, η νόμιμη λειτουργία του και η εύλογη προθεσμία ενώ τα εσωτερικά αποτελούν το τεκμήριο της αθωότητας, η αρχή της δικαστικής ακρόασης που αναλύεται περαιτέρω στο δικαίωμα πληροφόρησης, προετοιμασίας, υπεράσπισης, εξέτασης μαρτύρων, διερμηνείας , η αρχή ισότητας των όπλων, το δικαίωμα αυτοπρόσωπης παρουσίας του κατηγορουμένου, οι αποδεικτικές απαγορεύσεις και η αιτιολόγηση των αποφάσεων. Βέβαια, η ανάλυση αυτή δεν καλύπτει (ούτε κατά διάνοια) όλες τις παραμέτρους και όλες τις επιπλοκές ενός τόσο εκτεταμένου ζητήματος. Δίνει όμως σαφώς μια εικόνα του πλαισίου μέσα στο οποίο κινείται η έννοια της «δίκαιης» δίκης.
|