Περίληψη:
. Άρθρο 5 παρ.2 εδ.β΄ ΄Έννοια .Οι πολιτικές συγκυρίες που έφεραν στο προσκήνιο την ανάγκη συνταγματικής κατοχύρωσης του πολιτικού ασύλου
2. Νομοθετικά κείμενα που αναφέρονται στο πολιτικό άσυλο τόσο σε επίπεδο διεθνούς νομοθεσίας όσο και σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης
3. Προβληματισμός σχετικά με το αν μπορεί να συναχθεί ατομικό δικαίωμα του αλλοδαπού για χορήγηση σε αυτόν πολιτικού ασύλου.
Παρουσίαση αντίθετων απόψεων:
α)Η κρατούσα άποψη υποστηρίζει ότι δεν θεμελιώνεται ατομικό δικαίωμα του αλλοδαπού με μια σειρά επιχειρημάτων:
• αναφορά στις προπαρασκευαστικές εργασίες της Βουλής κατά την
διατύπωση του κειμένου του άρθρου 5 παρ.2 εδ. β΄,
• η παροχή ασύλου συνιστά σύνηθες φαινόμενο τα τελευταία
χρόνια, όμως το άσυλο δεν αποτελεί ούτε κανόνα του διεθνούς εθιμικού δικαίου ούτε «γενική αρχή δικαίου αναγνωρισμένη από τα πολιτισμένα κράτη».Το δικαίωμα του κράτους να παράσχει πολιτικό άσυλο προϋποθέτει μόνον τη φυσική άσκηση της εδαφικής κυριαρχίας.
• η μη δεσμευτικότητα τόσο της Οικουμενικής Διακήρυξης
Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων όσο και της Διακήρυξης 2312/ΧΧ11 της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών σύμφωνα με την Συνδιάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών για το εδαφικό άσυλο(1977)
• αναφορά στην περίπτωση δύο Τούρκων προσφύγων αιτούντων
άσυλο στην Ελλάδα το 1989
β)Σύμφωνα με την αντίθετη άποψη μπορεί να συναχθεί από το άρθρο 5 παρ.2 εδ.β΄ ατομικό δικαίωμα του αλλοδαπού αν ληφθούν υπόψη:
• η «ατυχή» διατύπωση της διάταξης αυτής και η ερμηνεία της
βούλησης κυρίως του συντακτικού νομοθέτη
• η δυνατότητα του αλλοδαπού να ασκήσει κατά της αρνητικής
εκτελεστής πράξης του Υπουργού Δημόσιας Τάξης το ένδικο μέσο της αίτησης ακύρωσης
• η προστασία του δικαιώματος ασύλου από τον κοινό νομοθέτη
• η διατύπωση της υπ’αριθμ.5401/1-166958 Υπουργικής Απόφασης
4. Προϋποθέσεις της απαγόρευσης έκδοσης αλλοδαπού
5. Στην Ελλάδα η «ελευθερία» ερμηνεύεται με απολαβή ατομικών και κοινωνικών δικαιωμάτων όπως αυτά διασφαλίζονται από το ελληνικό σύνταγμα. Προάσπιση με κάθε μέσον αυτών των δικαιωμάτων θεωρείται ως δράση υπέρ της ελευθερίας. Προσδιορισμός των ορίων της δράσης υπέρ της ελευθερίας.
6. Η αξιολόγηση από τον δικαστή των πράξεων του αλλοδαπού εμπεριέχει τον κίνδυνο της ανάμειξης του στο πεδίο της εξωτερικής πολιτικής. Με τις αποφάσεις του οφείλει να εκφράζει ό, τι είναι σωστό και δίκαιο σε ένα κράτος δικαίου. Αναφορά στην περίπτωση του ηγέτη του Εθνικού Απελευθερωτικού Μετώπου του Κουρδιστάν Αμπντουλάχ Οτσαλάν .Αναφορά στην υπόθεση R.Pohle όπου παραμερίζεται το άρθρο 5 παρ. 2 εδ β΄ ενόψει της διαφύλαξης των διεθνών σχέσεων.
7. Ποιοτική αντιδιαστολή ανάμεσα σε δράση για την ελευθερία και σε τρομοκρατική δράση και η Ευρωπαϊκή Σύμβαση για την καταστολή της τρομοκρατίας της 27 Ιανουαρίου 1977.Αναφορά στο άρθρο 1
8. Η συμπλήρωση του δικαιϊκού πλαισίου της απαγόρευσης έκδοσης αλλοδαπού με τα άρθρα 438 περ. γ΄ και ε΄ ΚΠΔ.
Ερμηνεία και παραδείγματα εφαρμογής των παραπάνω διατάξεων.
9. Δυνατότητες προστασίας προσφύγων σύμφωνα με συμβάσεις προστασίας ανθρωπίνων δικαιωμάτων του ΟΗΕ.
Το Διεθνές Σύμφωνο για τα Ατομικά και Πολιτικά Δικαιώματα του 1966
και η Σύμβαση του ΟΗΕ κατά των Βασανιστηρίων και άλλων τρόπων σκληρής ,απάνθρωπης ή ταπεινωτικής μεταχείρισης ή τιμωρίας.
Σχετική νομολογία της Επιτροπής του ΟΗΕ κατά των βασανιστηρίων (UN CAT)
10. Η κατάχρηση του δικαιώματος του πολιτικού ασύλου από τους οικονομικούς πρόσφυγες και η μείωση των δυνατοτήτων ενεργοποίησης των διαδικασιών χορήγησης του πολιτικού ασύλου που συντελείται:
α) με την απαγόρευση εισόδου στη χώρα των αλλοδαπών εκείνων που δεν έχουν άδεια εισόδου. Η πολιτική των «κλειστών συνόρων».
β) με την ελαχιστοποίηση των περιπτώσεων όπου επιτρέπεται η διοικητική ή η δικαστική προσβολή της αρνητικής απόφασης των αρμόδιων κρατικών οργάνων .
γ) με την απαγόρευση απέλασης
443/91 Γνωμοδότηση ΝΣΚ (Τμ.Γ)
11. Η απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας σύμφωνα με την οποία ο αλλοδαπός «δεν είναι απαραίτητο να προέρχεται κατ ευθείαν εκ της χώρας της οποίας έχει την υπηκοότητα, αρκούντος ότι ευρίσκεται εκτός αυτής συνεπεία δεδικαιολογημένου φόβου διώξεως».
12. Η αρχή της μη επαναπροώθησης (non-refoulment) σύμφωνα με την οποία απαγορεύεται η παράδοση ή η απέλαση ή η επαναπροώθηση πρόσφυγα σε χώρα στην οποία απειλείται η ζωή του ή η ελευθερία του λόγω των θρησκευτικών, πολιτικών ή κοινωνικών πεποιθήσεων του ή λόγω εθνικότητας, φυλής ή κοινωνικής τάξης. Παραδείγματα από την διεθνή πρακτική.
13. H Εθνική Επιτροπή Δικαιωμάτων του Ανθρώπου με την Απόφασή της (31.1.2002) εκφράζει την ανησυχία της για ποικίλα θέματα σχετικά με την προστασία προσφύγων και αιτούντων άσυλο στην Ελλάδα. Παρουσίαση πρόσφατων υποθέσεων όπου η διαδικασία παροχής ασύλου υπήρξε πλημμελής.
14. Προτάσεις από την Εθνική Επιτροπή Δικαιωμάτων του Ανθρώπου για την αναδιάρθρωση και τον εκσυγχρονισμό του νομικού και πρακτικού πλαισίου προστασίας προσφύγων και αιτούντων άσυλο.
|