Περίληψη:
Περίληψη
Η ελευθερία της έκφρασης άμεσα συνδεδεμένη με την ίδια την ανθρώπινη αξία, αποτέλεσε και συνεχίζει να αποτελεί για κάθε συντακτικό νομοθέτη ύψιστο αγαθό, άξιο προστασίας σε κάθε Σύνταγμα και Συνθήκη σχετική με τα ανθρώπινα δικαιώματα. Θεμέλιο της δημοκρατίας, αλλά και συνέπειά της, προσφέρει σε κάθε φυσικό και νομικό πρόσωπο το δικαίωμα να διαμορφώνει, να εκφράζει, να διαδίδει ή και να αποσιωπά, καθώς και να διαδίδει γνώμες. Το δικαίωμα αυτό κατοχυρώνεται όχι μόνο απέναντι στην κρατική εξουσία, αλλά και τους ιδιώτες, με την απαραίτητη κάθε φορά θεσμική προσαρμογή των συγκεκριμένων «συγκρουόμενων» δικαιωμάτων. Όπως κάθε δικαίωμα έτσι και η ελευθερία της έκφρασης υπόκειται σε περιορισμούς που τίθενται από το νομοθέτη ή από την ανάγκη προστασίας των χρηστών ηθών, της δημόσιας ασφάλειας, του φυσικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος, της τιμής και των δικαιωμάτων των άλλων, κυρίως της ιδιοκτησίας, και του επαγγελματικού απορρήτου, τηρουμένων σε κάθε περίπτωση των ορίων που θέτει η αρχή της αναλογικότητας. Περιορισμοί επιβάλλονται, επίσης, από τα διεθνή κείμενα που κατοχυρώνουν το σχετικό δικαίωμα και από τις ειδικές κυριαρχικές σχέσεις, στις οποίες τυχόν υπόκειταί ο ιδιώτης.
Αξιοσημείωτη είναι η εφαρμογή του δικαιώματος της ελευθερίας της έκφρασης από τα πολιτικά και ποινικά δικαστήρια, κυρίως ως προς το ζήτημα της διανομής εντύπων, των αφισοκολλήσεων, του εγκλήματος της περιύβρισης αρχής, των άσεμνων δημοσιευμάτων.
Ιδιαίτερης αναφοράς χρήζει η προβληματική σχετικά με το εάν η ελευθερία της διαφήμισης μπορεί να θεμελιωθεί στην ελευθερία της έκφρασης. Η ελληνική έννομη τάξη δεν δέχεται ότι η διαφήμιση με κερδοσκοπικό χαρακτήρα υπάγεται στο προστατευτικό πεδίο του άρθρου 14 παρ. 1 του Συντάγματος, ενώ βήματα προς την αντίθετη κατεύθυνση κάνει σιγά σιγά η νομολογία του ΕΔΔΑ.
|