Περίληψη:
Ο θεσμός της αναγκαστικής απαλλοτρίωσης εμφανίστηκε για πρώτη φορά στην ελληνική συνταγματική ιστορία στο Σύνταγμα της Τροιζήνας. Το ισχύον Σύνταγμα ρυθμίζει την αναγκαστική απαλλοτρίωση στο άρθρο 17 ορίζοντας ότι «κανείς δεν στερείται τη ιδιοκτησία του, παρά μόνο για δημόσια ωφέλεια που έχει αποδειχθεί με τον προσήκοντα τρόπο, όταν και όπως ο νόμος ορίζει, και πάντοτε αφού προηγηθεί πλήρης αποζημίωση». Η συνταγματική προστασία της ιδιοκτησίας καλύπτει μόνο τα εμπράγματα δικαιώματα. Το σύνταγμα αίρει τη σύγκρουση ανάμεσα στο δικαίωμα της ιδιοκτησίας και στο δημόσιο συμφέρον με έναν θεμελιώδη συμβιβασμό: το δημόσιο συμφέρον υπερτερεί, όμως καταβάλλεται πλήρης αποζημίωση στον καθ’ ου η απαλλοτρίωση. Αυτός ακριβώς ο συμβιβασμός ενσωματώνεται στην αναγκαστική απαλλοτρίωση που αποτελεί στέρηση της ιδιοκτησίας με μονομερή πράξη του κράτους και η οποία προϋποθέτει: δημόσια ωφέλεια, προσδιορισμό της δημόσιας ωφέλειας από το νόμο και καταβολή πλήρους αποζημίωσης. Επομένως η αναγκαστική απαλλοτρίωση αποτελεί στέρηση της ιδιοκτησίας και το Σύνταγμα την επιτρέπει μόνο έναντι αποζημίωσης.
|