ΠΕΡΙΛΗΨΗ Η παρούσα εργασία αποβλέπει στην όσο το δυνατόν διεξοδική ανάλυση της συνταγματικής κατοχύρωσης της πολιτιστικής κληρονομιάς και συγκεκριμένα των αρχαιολογικών χώρων, των ιστορικών μνημείων, των παραδοσιακών οικισμών και στοιχείων. Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στο καθεστώς που διέπει τις αρχαιότητες και τα μνημεία καθώς και στη σημασία της προστασίας και διατήρησής τους προκειμένου να κρατήσουμε αναλλοίωτη την πολιτιστική μας ταυτότητα. Αρχικά επιδιώκεται ο προσδιορισμός της έννοιας του περιβάλλοντος και ιδιαίτερα του πολιτιστικού όπως επίσης και της συνταγματικής κατοχύρωσής του. Έπειτα αναλύεται ο νόμος 3028/2002 για τα μνημεία και τις αρχαιότητες που ρυθμίζει την προστασία τους. Τέλος, γίνεται αναφορά στο καθεστώς των αρχαιοτήτων, των παραδοσιακών οικισμών και των διατηρητέων κτιρίων που λόγω της ιδιαίτερης καλλιτεχνικής, λαογραφικής, αρχιτεκτονικής και αισθητικής αξίας τους συμβάλλουν στην διατήρηση της ελληνικής πολιτιστικής κληρονομιάς και υπόκεινται σε ειδικούς όρους και περιορισμούς δομήσεως που αποκλίνουν από αυτούς του Γενικού Οικοδομικού Κανόνα ( Γ.Ο.Κ.).

ΠΕΡΙΛΗΨΗ Θέμα της παρούσας εργασίας είναι η συνταγματική κατοχύρωση της πολιτιστικής κληρονομιάς ενώ ιδιαίτερη έμφαση δίδεται στο καθεστώς που διέπει τα μνημεία και τις αρχαιότητες καθώς και στην σημασία της διαφύλαξης και διάσωσης τους προκειμένου για την διατήρηση της πολιτιστικής μας ταυτότητας. Παρατίθενται πληροφορίες σχετικά με τα διατηρητέα κτίρια και τους παραδοσιακούς οικισμούς που λόγω της ιδιαίτερης καλλιτεχνικής, λαογραφικής, αρχιτεκτονικής και αισθητικής αξίας τους συμβάλλουν στην διατήρηση της ελληνικής πολιτιστικής κληρονομιάς και υπόκεινται σε ειδικούς όρους και περιορισμούς δομήσεως που αποκλίνουν από αυτούς του Γενικού Οικοδομικού Κανόνα (Γ.Ο.Κ.). Τέλος, γίνεται αναφορά στην συμμετοχή των πολιτών στις διαδικασίες λήψης αποφάσεων που αφορούν το περιβάλλον και στην αναγκαιότητα της συνειδητοποίησης από τον καθένα χωριστά ότι το πολιτιστικό περιβάλλον ανήκει σε όλους και ότι οφείλουμε να το παραδώσουμε κατά το δυνατό ακέραιο στις επόμενες γενεές.

Πρόλογος…………………………………………………………………………σελ. 1 Σκοπός της εργασίας και μεθοδολογικοί άξονες…………………………………σελ. 3 Ιστορική Αναδρομή……………………………………………………………….σελ.5 Κεφάλαιο 1ο : Η έννοια του πολιτιστικού περιβάλλοντος κατά το Σύνταγμα του 75/86……………………………………………………………………………..σελ.12 Κεφάλαιο 2ο : Σχέση φυσικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος (σύγκρουση ή αρμονία)…………………………………………………………………………σελ.15 Κεφάλαιο 3ο : Η δυναμική ενότητα του φυσικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος. Πραγματικά περιστατικά και σχόλιο της ΣτΕ 3146/98 Ε’ τμήμα (υπόθεση μαρίνας Μυκόνου)………………………………………………………………………..σελ.18 Κεφάλαιο 4ο : Προληπτική προστασία του πολιτιστικού περιβάλλοντος. Πραγματικά περιστατικά και σχόλιο της ΣτΕ 6485/95 Ε’ τμήμα (υπόθεση «Ραμνούς»)…….σελ.22 Κεφάλαιο 5ο : Απευθείας εφαρμογή του Συντάγματος. Πραγματικά περιστατικά και σχόλιο των Ολ ΣτΕ 3146/86 και Ολ ΣτΕ 1097/87………………………………σελ.25 Κεφάλαιο 6ο : Προστασία του πολιτιστικού περιβάλλοντος από το άρθρο 24 Σ και σύγκρουση με το δικαίωμα της ιδιοκτησίας (αρθ. 17 Σ)………………………..σελ.28 6.1: Αυξημένη συνταγματική προστασία του πολιτιστικού περιβάλλοντος, διατήρηση στο διηνεκές και επιβολή περιορισμών στο δικαίωμα της ιδιοκτησίας. Πραγματικά περιστατικά και σχόλιο της ΣτΕ 2182/94 Ε’ τμήμα (υπόθεση Δελφικού τοπίου)…………………………………………………………………………...σελ.28 6.2: Συνταγματική επιταγή για προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς, περιορισμός της ατομικής ιδιοκτησίας, υποχρέωση για πλήρη και νόμιμη αιτιολογία διοικητικών πράξεων που χαρακτηρίζουν κτίρια ως διατηρητέα. Πραγματικά περιστατικά και σχόλιο της ΣτΕ 2746/91 Δ’ τμήμα.(υπόθεση διατηρητέων Πειραιά)………………………………………………………………………….σελ.32 6.3 Προστασία πολιτιστικού περιβάλλοντος (παραδοσιακοί οικισμοί), σύγκρουση με το δικαίωμα της ιδιοκτησίας και άρση της μέσω της συνταγματικής αρχής της αναλογικότητας. Πραγματικά περιστατικά και σχόλιο της ΣτΕ 1913/94 Ε’ τμήμα (υπόθεση παραδοσιακού τμήματος Δήμου Κηφισιάς)…………………..σελ.34 Κεφάλαιο 7ο : Επισκόπηση νομολογίας της Επιτροπής Αναστολών του ΣτΕ σε θέματα προστασίας πολιτιστικού περιβάλλοντος και υπόθεση Ροτόντας Θεσ/νίκης……σελ38 Συμπέρασμα……………………………………………………………………..σελ.42 Βιβλιογραφία ……………………………………………………………………σελ.44 Παράρτημα νομολογίας …………………………………………………………σελ.45