Περίληψη:
IV. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ
Ως δίκαιη δίκη πρέπει καταρχήν να θεωρείται εκείνη που διεξάγεται με την τήρηση όλων των προβλεπόμενων από τις ισχύουσες διατάξεις δικαιωμάτων των διαδίκων καθώς και των υποχρεώσεων των οργάνων απονομής δικαιοσύνης όχι μόνο τυπικά , αλλά και ουσιαστικά, δηλαδή κατά τέτοιο τρόπο ώστε η τήρηση των δικαιωμάτων και των υποχρεώσεων αυτών να εξασφαλίζει στους διαδίκους πλήρη και αποτελεσματική υπεράσπισή τους σε κάθε στάδιο της διαδικασίας. Περαιτέρω όμως ως δίκαιη δίκη θα πρέπει να θεωρείται και εκείνη, η οποία εξασφαλίζει την πλήρη και αποτελεσματική υπεράσπιση των διαδίκων ανεξάρτητα από το αν η ισχύουσα νομοθεσία καθιερώνει ή καθιερώνει επαρκώς το αντίστοιχο αναγκαίο πλέγμα δικαιωμάτων και υποχρεώσεων, δηλαδή με βάση την αρχή της δίκαιης διεξαγωγής της δίκης μπορούν να διαμορφώνονται ή να διευρύνονται συγκεκριμένα δικαιώματα των διαδίκων και συγκεκριμένες υποχρεώσεις των οργάνων της δικαιοσύνης, μολονότι δεν προβλέπονται καθόλου ή στην απαιτούμενη έκταση από την ισχύουσα νομοθεσία .
Η αρχή της δίκαιης δίκης είναι ένα πλέγμα επιμέρους αρχών , οι οποίες στο σύνολο τους υπηρετούν το γενικότερο δικαίωμα του σεβασμού και της προστασίας της ανθρώπινης αξιοπρέπειας. Η αρχή της δικαστικής ακρόασης, το τεκμήριο της αθωότητας, η ταχεία διεξαγωγή της δίκης, η ισότητα των όπλων, η δημοσιότητα της δίκης, η δικαστική ανεξαρτησία και αμεροληψία αποτελούν εκφάνσεις και απαραίτητα συστατικά της δίκαιης δίκης.
Συμπερασματικά, λοιπόν, η δίκαιη δίκη είναι αποτέλεσμα πολλών παραγόντων, που αποτελεί παγκόσμια επιταγή και είναι δείγμα πολιτισμικού επιπέδου. Η αρχή αυτή είναι σημαντική, γιατί ενισχύει τη λειτουργία του δημοκρατικού πολιτεύματος και αποτελεί θεμελιώδες δικαίωμα και θεσμική εγγύηση.
Στην σημερινή ελληνική πραγματικότητα κυριαρχούν πολλά προβλήματα στη δικαστηριακή πρακτική. Επικρατεί βραδύτητα στην απονομή της δικαιοσύνης εξαιτίας της υπερφορτώσεως των δικαστηρίων και έχει προστεθεί και μια άλλη παράμετρος, εκείνης της διαστρεβλωτικής επίδρασης των μέσων μαζικής ενημέρωσης. Γι’ αυτό και η ανάγκη για δίκαιη δίκη παίρνει νέες, πιο απαιτητικές διαστάσεις. Ας ελπίσουμε η πρόσφατη διεξαγωγή της δίκης της «17 Ν» να αποτελέσει ένα λαμπρό παράδειγμα δίκαιης δίκης που θα σέβεται την ανθρώπινη αξιοπρέπεια καθώς και τις διεθνείς συμβάσεις που την κατοχυρώνουν.
|